Είναι εντυπωσιακό, καμιά φορά, το γεγονός ότι υπάρχουν ομάδες ανάπτυξης που προσπαθούν να επεκτείνουν την συλλογή τους αλλά και την δημιουργικότητά τους με έργα που είναι διαφορετικά μεταξύ τους. Έχουμε συνηθίσει οι περισσότερες ομάδες ανάπτυξης βιντεοπαιχνιδιών να γίνονται γνωστές για ένα, άντε το πολύ δύο είδη παιχνιδιών με κυριότερα παραδείγματα την FromSoftware με τα Soulslike και την DICE με τα First Person Shooters. Ωστόσο, υπάρχουν μικρότερες ομάδες που “βουτάνε” σε πολλά και διαφορετικά είδη και ενώ μπορεί να υπάρξουν αποτυχίες, οι επιτυχίες τους είναι πιο “τρανταχτές”.
To Undusted: Letters from the Past είναι ένα από τα παιχνίδια που εύκολα ξεφεύγουν από το radar μας. Από εκείνη την χαλαρή, cozy κατηγορία, είναι ένας τίτλος που δεν χρειάζεται μεγαλοπρεπή γραφικά, μια κινηματογραφική ιστορία και ασταμάτητο, γεμάτο δράση gameplay για να μας εντυπωσιάσει. Αντίθετα, η Five Minute Lab μας δίνει μια συγκινητική, ήσυχη εμπειρία, γεμάτη συναισθήματα, λεπτομέρειες και μια σχεδόν τελετουργική αίσθηση κάθαρσης, τόσο πρακτικής όσο και ψυχικής.
Αφηγηση Ζωης
Η ιστορία του Undusted ξεκινά απλά, με την πρωταγωνίστριά μας, την Adora, να επιστρέφει στο παιδικό της σπίτι και να αρχίζει να καθαρίζει αντικείμενα που βρήκε ξεχασμένα και διάσπαρτα. Κάθε αντικείμενο κουβαλάει μια ανάμνηση, ένα μικρό κομμάτι από τη ζωή της, από σχέσεις, απώλειες και ελπίδες που αποτέλεσαν κομμάτι της και την έχουν διαμορφώσει. Το καθάρισμα γίνεται η γέφυρα με το παρελθόν προσφέροντάς της μια πράξη λύτρωσης, μια προσπάθεια να αποκαταστήσει κάτι που χάθηκε όχι μόνο στον χώρο, αλλά και μέσα της.
Παρά το φαινομενικά απλό concept, καταφέρνει να προκαλέσει βαθιά συναισθηματική επιρροή. Το σενάριο κινείται στα όρια της μελαγχολίας, αγγίζοντας θέματα όπως η απώλεια, η νοσταλγία και η συμφιλίωση με τον εαυτό μας. Είναι μια ήπια αλλά συγκλονιστική αφήγηση, που μας καθηλώνει, ενδεχομένως φέρνει στην επιφάνεια αναμνήσεις από τα παιδικά μας, και όχι μόνο, χρόνια, αξιοποιώντας παράλληλα την ατμόσφαιρα και τα συναίσθημα που μπορεί να έχουμε θάψει με την ενηλικίωση.
Η ιστορία της Adora ξεδιπλώνεται σιγά-σιγά, ανάμεσα στα αντικείμενα που καθαρίζουμε. Μικρά κομμάτια διαλόγου και αναμνήσεων δίνουν νόημα στην προσπάθειά μας να κάνουμε κάθε αντικείμενο να λάμψει. Το παιχνίδι δεν χρειάζεται και πολλά λόγια αφού κάθε αντικείμενο «μιλά» μέσα από το design του και αν έχουμε ζήσει στο σπίτι με την οικογένεια ή παππούδες και γιαγιάδες μπορούμε να καταλάβουμε λίγο την ιστορία κάθε αντικειμένου.
Με πιο απλά λόγια, το Undusted διηγείται μια ανθρώπινη ιστορία για το πώς αντιμετωπίζουμε το παρελθόν μας. Οι στιγμές χαράς και λύπης εναλλάσσονται και δεν φοβάται να μας κάνει να νιώσουμε ένα γλυκόπικρο βάρος. Ορισμένες σκηνές είναι στενάχωρες, άλλες, γεμάτες φως. Όμως όλες υπηρετούν την ίδια ιδέα, τα διάφορα στάδια του ψυχισμού των συναισθημάτων μας.
Καθαριζοντας το παρελθoν
Το gameplay του Undusted: Letters from the Past περιστρέφεται γύρω από το καθάρισμα αντικειμένων και κειμηλίων. Αν αυτό ακούγεται βαρετό, το παιχνίδι φροντίζει να μας διαψεύσει σχεδόν αμέσως. Κάθε αντικείμενο αποτελεί με τον τρόπο του μια μικρή πρόκληση, με διαφορετικές υφές, σχήματα και εργαλεία που απαιτούν προσοχή και ακρίβεια για να τα καθαρίσουμε χωρίς να κάνουμε ζημιά ή να αφήσουμε έστω και ένα μικρό κομμάτι ακαθάριστο.
Ξεκινώντας έχουμε στην διάθεσή μας απλά εργαλεία όπως ένα σφουγγάρι, μια οδοντόβουρτσα και ένα πανί. Όσο προχωράμε και βρίσκουμε περισσότερα αντικείμενα θα ξεκλειδώσουμε καινούργιες μεθόδους καθαρισμού όπως ένα σετ με το οποίο εξελίσσεται και διαφοροποιείται η διαδικασία, κρατώντας τη όμως φρέσκια και ευχάριστη. Το κάθε εργαλείο έχει διαφορετική αίσθηση και τροποποιεί το gameplay αρκετά για να διατηρεί αυτή την φρεσκάδα. Για παράδειγμα, το σφουγγάρι απλώνεται απαλά πάνω στην επιφάνεια, η βούρτσα καθαρίζει τις λεπτομέρειες, ενώ το πανί χαρίζει τη λάμψη του τελικού περάσματος.
Η αίσθηση του gameplay είναι εξαιρετικά “απαλή”, ειδικά όταν παίζουμε στην νέα κονσόλα της Nintendo. Η Five Minute Lab αξιοποιεί πλήρως τον χειρισμό της κονσόλας ενώ τα γραφικά δεν διαφέρουν ιδιαίτερα από άλλες εκδόσεις, μεταφέροντας τη διαφορετική υφή κάθε αντικειμένου στον καναπέ, το κρεβάτι μας και… αλλού.
Ηχος που καθαριζει το μυαλο
Αν το απτικό στοιχείο είναι η ψυχή του Undusted, τότε ο ήχος είναι η καρδιά του. Το sound design του παιχνιδιού είναι απλώς αριστουργηματικό. Κάθε ήχος καθαρισμού, η απαλή τριβή, το τρίξιμο, ο ήχος της ηλεκτρικής σκούπας ή το νερό που στάζει, έχει μελετηθεί με ακρίβεια. Μαζί με την ατμοσφαιρική μουσική, δημιουργούν ένα περιβάλλον πλήρους απορρόφησης.
Η ηχητική εμπειρία δεν είναι μόνο ευχάριστη, είναι και συναισθηματικά κατευθυνόμενη. Όσο προχωράς, η μουσική αποκτά μια λυπητερή, νοσταλγική χροιά, σαν να θυμίζει στην Adora, και σε εμάς, ότι κάθε αντικείμενο που καθαρίζεται, αποκαλύπτει και μια πληγή που δεν είχε κλείσει ποτέ. Ο ήχος της βροχής έξω από το παράθυρο, το απαλό βουητό του δωματίου, όλα δρουν σχεδόν θεραπευτικά, μεταφέροντάς σε σε μια κατάσταση στοχαστικής ηρεμίας.
Η πολυτελεια της απλοτητας
Όπως αναφέραμε προηγουμένως, το Undusted είναι ένα αρκετά απλό παιχνίδι που εστιάζει σε εξίσου απλή λογική παρά σε πολύπλοκα συστήματα και στοιχεία. Το μενού, τα κουμπιά, ακόμη και το πώς “κλικάρουν” οι επιλογές μας στο UI έχουν σχεδιαστεί με σχολαστικότητα. Η αίσθηση τους ανταποκρίνεται αρμονικά στο Nintendo Switch 2 με κάθε πάτημα να έχει την κατάλληλη ακουστική και οπτική ανταπόκριση, σαν να χειριζόμαστε πραγματικά ένα φυσικό αντικείμενο.
Αυτή η φιλοσοφία επεκτείνεται και στο σύστημα προόδου με τον μετρητή καθαριότητας να δείχνει πόσο έχει καθαριστεί ένα αντικείμενο και όταν φτάνει στο 99%, μπορούμε να σταματήσουμε χωρίς να χρειάζεται να ψάξουμε απελπισμένα το τελευταίο αόρατο ψεγάδι. Όπως και στην πραγματική ζωή, δεν χρειάζεται να καθαρίσουμε κάθε σπιθαμή για να εκτιμήσουμε το παλιό και να το αναδείξουμε.
Οπτικη ποιηση
Το Undusted: Letters from the Past μπορεί εύκολα να θεωρηθεί μια “ζωγραφισμένη επιστολή από το παρελθόν”. Οι χώροι αποπνέουν ρεαλισμό και ταυτόχρονα νοσταλγία, ενώ τα animations των εργαλείων καθαρισμού είναι αρκετά προσεγμένα. Κάθε σκούπισμα, κάθε πέρασμα πάνω σε ένα αντικείμενο γίνεται με τον τρόπο της μια μικρή απόλαυση. Ειδικά αν είστε κάποιος που αρέσκεται στο να καθαρίζει ή έχετε OCD με την λεπτομέρεια, τότε ίσως να βρείτε το μικρό διαμαντάκι σας εδώ.
Η χρωματική παλέτα κυμαίνεται ανάμεσα σε απαλούς τόνους και φως, έχοντας την χροιά των αναμνήσεων ενός απογεύματος που δεν θέλουμε να τελειώσει. Κάθε επίπεδο, κάθε δωμάτιο που θα βρεθούμε μοιάζει με σελίδα ημερολογίου ή ένα παραμύθι που μας ταξιδεύει.
Συνοψιζοντας
Σε γενικές γραμμές, το Undusted: Letters from the Past μπορεί να θεωρηθεί ένα οπτικό, διαδραστικό ποιήμα. Αν και καταττάσσεται στην κατηγορία των βιντεοπαιχνιδιών δεν έχει την αναμενόμενη ένταση, δεν έχει ανταγωνισμό, δεν έχει δράμα έχει όμως μια γαλήνη που πάντα θέλουμε από τέτοια παιχνίδια. Είναι από εκείνα τα έργα που μέσα σε μόλις λίγες ώρες, καταφέρνει να σε κάνει να γελάσεις, να σιωπήσεις, να συγκινηθείς. Δεν είναι μεγάλο σε διάρκεια. Θα μπορούσαμε να το παρομοιάσουμε στο μέγεθος μιας ανάμνησης, στο μέγεθος μιας δραματικής ταινίας, στο μέγεθος μιας ικανοποιητικής ιστορίας. Αλλά ακόμα και έτσι καταφέρνει να χαραχθεί στην μνήμη και να γίνει μια από τις αναμφίβολες προτάσεις μας.
