Το Lord of the Rings είναι ένα franchise που, μετά την καταπληκτική τριλογία του Peter Jackson, δυστυχώς έχει “υποφέρει”. Προσπερνώντας τις ταινίες Hobbit – τα Hobbit καταλαβαίνω πως εν τέλει είναι μία περίπτωση “love it or hate it” – και σίγουρα αφήνοντας στην άκρη κάποια παιχνίδια όπως το “The Return of the King”, που είχε κυκλοφορήσει για το PlayStation 2, ή τα strategy “Battle for Middle-earth”, είναι αξιοπερίεργη η εξελικτική του πορεία.
Από την μία έχουμε το ζωντανό-νεκρό “The Lord of the Rings Online”, που συνεχίζει ακάθεκτο να παρουσιάζει νέα roadmaps και υλικό. Σε μία εποχή που ο κόσμος διψάει για ένα σύγχρονο LotR MMO, το εν λόγω παιχνίδι αρνείται να βάλει μια τελεία προκειμένου να έρθει ένας νέος αντικαταστάτης. Θεωρώ πως πίσω από το LotR franchise υπάρχει μία τρομερή και ανεκμετάλλευτη ευκαιρία για την Amazon που κυνηγάει το συγκεκριμένο genre.
Από την άλλη είχαμε την καταστροφική κυκλοφορία του Gollum, σε συνδυασμό με την generic agenda-fiesta σειρά που ονομάζεται “Rings of Power”. Από που να το πιάσεις και τι να πεις για αυτά τα δύο. Ειδικά η σειρά, που ενδεχομένως οι νεότεροι φίλοι του franchise να μην καταλαβαίνουν, θα μπορούσε ξεκάθαρα να είναι μία άμεση προσβολή προς τον ίδιο τον Tolkien (ίσως και για ολόκληρο το genre). Το Gollum θα ήταν καλύτερο να παριστάνουμε πως δεν κυκλοφόρησε ποτέ.
Κάποια στιγμή θα έφτανε η σειρά ενός survival LotR, όπως και έγινε με το “The Lord of the Rings: Return to Moria”. Το Return to Moria έχει αναπτυχθεί σε Unreal Engine 4, από την Free Range Games. Κυκλοφόρησε 24 Οκτωβρίου 2023, για PlayStation 5 και PC (Epic Games Store), ενώ έρχεται κάποια στιγμή μέσα στην χρονιά για Xbox Series X|S.
Πριν προχωρήσουμε στο διά ταύτα, θέλω να βγάλω από μέσα μου ένα παράπονο. Θεωρώ πως στο σύνολο τους. οι πρώτες κριτικές που έλαβε το παιχνίδι ήταν άδικες. Υπάρχει μία δόση αλήθειας σε αρκετούς προβληματισμούς που διάβασα και άκουσα, όμως είναι από τις ελάχιστες φορές που δεν συμφωνώ με την αυστηρότητα που κρίθηκε ο συγκεκριμένος τίτλος. Σε αυτό ίσως να συμβάλει και το όνομα του παιχνιδιού, που έκανε καλά την δουλειά του “κράχτη”, αλλά αυτό είναι μία άλλη ιστορία. Έχοντας αφιερώσει πάρα πολλές ώρες στο παιχνίδι, βλέποντας ξανά και ξανά κάθε γωνιά του χάρτη και του υλικού που έχει να προσφέρει, είμαι σχεδόν πεπεισμένος πως για αρκετούς ήταν απλά μία “ξεπέτα”. Για άλλους πάλι, ήταν μία ακόμη επιβεβαίωση πως δεν έχουν την παραμικρή ιδέα για τι πράγμα μιλάνε – άκουσα για παράδειγμα πως το Return to Moria δεν είναι φτιαγμένο για solo παίκτες. Επίσης, βαριέμαι εύκολα όταν ένα survival ακολουθεί πολυχρησιμοποιημένες φόρμουλες. Εδώ δεν συνέβη και αυτό δεν μπορώ παρά να το χρεώσω ως επιτυχία, στην Free Range Games.
Μεταφερόμαστε στα Ορυχεία της Moria, ως ένα Dwarf. Προσωπικά, μόνο και μόνο που οι χαρακτήρες είναι Dwarves, μου αρκεί ως “selling point”, μιας και είναι το αγαπημένο μου race – δυστυχώς, με το πέρασμα των χρόνων, τα Dwarves είναι αρκετά underrepresented. Το Dwarf που αναλαμβάνουμε είναι ένας non-canon/no-name χαρακτήρας, τον οποίο δημιουργούμε πριν ξεκινήσει το παιχνίδι, επιλέγοντας ορισμένα στοιχεία όπως το φύλλο, την εμφάνιση και το origin. Άμα θέλεις να είσαι lore-friendly, μπορείς να φτιάξεις μέχρι και θηλυκή Dwarf με γενειάδα. Ένα άλλο αγαπημένο Dwarf που βλέπουμε στην αρχή είναι ο Gimli, που είναι voiced από τον John Rhys-Davies.
Ξεκινώντας το παιχνίδι, μπορώ να πω με βεβαιότητα πως το πιο ενδιαφέρον στοιχείο είναι η ατμόσφαιρα, που εξαρχής εδραιώνεται με πολύ συνοπτικές διαδικασίες. Δεν είναι συνηθισμένο να βλέπεις ένα τόσο “elaborate” περιβάλλον, σε ένα τέτοιο παιχνίδι. Η περιβαλλοντική αφήγηση του, συγκεκριμένα, αποκαλύπτει πράγματα που άλλα media ή ένα παιχνίδι διαφορετικού genre δεν θα μπορούσε να το κάνει. Το Return to Moria δίνει μορφή στους θρύλους που αφορούν την Moria. Σε όλο αυτό, φυσικά, βοηθάει η ποιοτική μουσική και το voice acting, που σε κάνουν να νιώθεις κομμάτι του κόσμου. Στον οπτικό τομέα, δεν υπάρχει κάτι που χρειάζεται να σταθούμε. Είναι όμορφο, αλλά όχι top-notch, και εξυπηρετεί στον σκοπό.
Ένας από τους πολλούς τρόπους που το παιχνίδι σου παρουσιάζει το lore, είναι και οι συζητήσεις των orcs. Συχνά, ακούγονται να συζητούν για θέματα όπως το Balrog. Επίσης, υπάρχουν στοιχεία που προδίδουν το πέρασμα του “Fellowship”. Μεταξύ άλλων θα έχεις την ευκαιρία να δεις “από κοντά” σημεία ενδιαφέροντος όπως τον τάφο του Durin. Η περιήγηση στον κόσμο, γίνεται μέσω της ιστορίας, η οποία έχει λόγο ύπαρξης και δεν είναι εκεί απλά ως filler. Ο (όχι αναγκαστικά) σκοπός μας είναι η ανάκτηση και η αποκατάσταση της Moria. Η επιλογή να αξιοποιήσεις τους περίσσιους πόρους, για αυτόν τον λόγο, δίνεται.
Κατά την περιήγηση στην Moria, αντιλαμβανόμαστε σε κάποια φάση πως αν και υπάρχει μία σχετικά μεγάλη ποικιλία σε χλωρίδα και πανίδα, αυτό που δεν υπάρχει ούτε για δείγμα είναι άλλα NPCs. Δεν είμαι αρκετά ενημερωμένος για να γνωρίζω αν θα έπρεπε να υπάρχει κάποιος εκεί, όμως μου έκανε εντύπωση μεγάλη. Παίζοντας, μαζεύεις αρκετά νομίσματα και θησαυρούς οι οποίοι εν τέλει δεν χρησιμεύουν κάπου. Μέχρι το τέλος του παιχνιδιού, περίμενα πως θα βρω κάποιο vendor που θα δέχεται τα νομίσματα, αλλά αυτό δεν συνέβη. Τα νομίσματα είναι για “cosmetic reasons” και οι θησαυροί μπορούν να χρησιμοποιηθούν στο crafting.
Η βασική λογική πίσω από το gameplay του Return to Moria έχει ως εξής: Καθαρίζεις μία περιοχή, βάζεις σε λειτουργία έναν μεγάλο φούρνο, ο οποίος σου ξεκλειδώνει επόμενα tiers και προχωράς πιο βαθιά στην Moria. Ακούγεται επαναλαμβανόμενο αλλά δεν είναι. Στο διάστημα μεταξύ των tier upgrade, θα έχεις την ευκαιρία να περάσεις από διαφορετικές ζώνες που αποκαλύπτουν κομμάτια του lore (με τον έναν ή με τον άλλον τρόπο), να πολεμήσεις εχθρούς όπως orcs και να μαζέψεις πόρους.
Κάθε “κόσμος” είναι procedurally generated και βασισμένος σε ένα grid system. Ουσιαστικά, υπάρχουν προ-δημιουργημένα δωμάτια, τα οποία συνδέονται μεταξύ τους με διαφορετική σύσταση σε κάθε “generation”. Αν δεν είσαι σφυρηλατημένος στις δυσκολίες των survival, βοηθάει αρκετά, επειδή προσφέρει την ευκαιρία να καθαρίζεις ένα δωμάτιο την φορά και ούτω καθεξής. Ορισμένα “δωμάτια” νιώθουν αρκετά μικρά και περιοριστικά, ενώ άλλα όχι και τόσο, διότι υπάρχει αρκετό verticality στην δομή των περιοχών. Τυχαίο είναι και το spawning των πόρων. Δυστυχώς, ο τρόπος με τον οποίο δουλεύουν τα mining nodes, η δημιουργία ορισμένων αντικειμένων σε ποσότητα είναι περιορισμένη. Στην περίπτωση που θέλεις να παίξεις με άλλους τρεις φίλους, τότε ίσως να χρειαστεί να μείνει κάποιος πίσω σε upgrades εξοπλισμού. Τουλάχιστον στην αρχή. Ως solo και με όχι πολύ grind, οι πόροι ήταν παραπάνω από αρκετοί για να καταφέρω να κάνω progress. Σε ένα σημείο μόνο ένιωσα πως σκαλώνω, αλλά για αυτό έφταιγε που είχα αφήσει ανεξερεύνητο ένα κομμάτι του χάρτη, με αποτέλεσμα να μου λείπουν ορισμένα πράγματα που χρειαζόμουν.
Ένα από τα πιο κακοσχεδιασμένα στοιχεία, είναι ο χάρτης και ο τρόπος με τον οποίο σε οδηγεί από το ένα objective στο άλλο. Από μόνος του δεν δίνει ιδιαίτερες πληροφορίες και βασίζεται εξολοκλήρου στο να τοποθετήσεις marks με ονόματα, για να θυμάσαι τι βρίσκεται και που. Ειδικά με το verticality που υπάρχει, θα περίμενα κάτι καλύτερο. Ένας 3D χάρτης, θεωρώ πως θα δούλευε εξαιρετικά.
Να αναφέρω πως δεν έχω πρόβλημα με το να μην μου δείχνει τίποτα ένας χάρτης. Άλλωστε τα περισσότερα παιχνίδια που λατρεύω, δεν έχουν καν χάρτη. Το πρόβλημα εντοπίζεται περισσότερο στο κομμάτι του world design και της χρηστικότητας.
Το πρώτο playthrough μπορεί να χαρακτηριστεί και ως ένα “test-run”. Στην δική μου περίπτωση τουλάχιστον, έτσι ήταν. Έφτιαξα τον χαρακτήρα μου, ξεκίνησα πολύ προσεκτικά να κάνω progress και στην συνέχεια η περιέργεια μου με οδήγησε στο να κάνω βουτιά στο κενό, με αποτέλεσμα να παγιδευτώ σε μία περιοχή την οποία δεν ήμουν προετοιμασμένος να αντιμετωπίσω. Γενικά, το Return to Moria, το έχει αυτό. Είναι “επικίνδυνο” να κάνεις βιαστικές κινήσεις, καθ’ όλη την διάρκεια. Η αίσθηση του κινδύνου είναι εντονότερη αν παίζεις solo. Μόλις βρεις τα πατήματα σου όμως και καταλάβεις την φυσική ροή των πραγμάτων, αυτή η αίσθηση χάνεται, σε κάποιον βαθμό. Δεν θα κρύψω πως ακόμα και στην δεύτερη μου προσπάθεια, ήμουν πολύ κοντά στο να εγκαταλείψω. Παίζοντας, το παιχνίδι γίνεται καλύτερο και χαίρομαι που επέμενα για να το ανακαλύψω και μόνος μου.
Προηγουμένως, ανέφερα πως είναι εφικτό να παίξεις με άλλους τρεις φίλους σου. Το παιχνίδι σίγουρα γίνεται πιο διασκεδαστικό και ευκολότερο με παρέα, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η solo εμπειρία δεν μπορεί να χαρακτηριστεί εξίσου διασκεδαστική. Η κυριότερη διαφορά είναι πως, ως solo, ίσως θα πρέπει να επιστρατεύσεις ορισμένες “πανούργες” τακτικές για να αντιμετωπίσεις ορισμένες δυσκολίες. Εξαιτίας αυτού, βρέθηκα αντιμέτωπος και με ένα (από τα ελάχιστα) bug. Επειδή φοβόμουν να αντιμετωπίσω ένα συγκεκριμένο boss, κατάφερα να το “σκαλώσω” ώστε να το σκοτώσω χωρίς να χρειαστεί να μάθω τα mechanics του.
Όσον αφορά το base building, αν και λίγο clunky, δεν υπάρχουν ιδιαίτεροι περιορισμοί. Δανείζεται στοιχεία που έχουμε δει και σε άλλα παιχνίδια, για παράδειγμα Valheim. Ότι χτίσεις, πρέπει να έχει σωστά θεμέλια και στηρίγματα, αλλιώς θα γκρεμιστεί. Είναι εφικτό, στα πλαίσια αποκατάστασης της Moria, να αξιοποιήσεις τα ερειπωμένα κτίρια και να τα επεκτείνεις ή απλά να φτιάξεις κάτι καινούργιο. Στο δικό μου seed, δεν υπήρχαν πολλοί χώροι που να με εξυπηρετούσαν στην αρχή, οπότε βρήκα μια δυσπρόσιτη γωνίτσα, η οποία δεν έδινε περιθώριο στα orcs να με κάνουν raid. Μπορείς να φτιάξεις όσες βάσεις θέλεις, εφόσον υπάρχουν τα υλικά, και να τις συνδέσεις μεταξύ τους μέσω ενός craftable αντικειμένου που επιτρέπει το teleporting. Ο μόνος περιορισμός είναι ότι το κτίσιμο, εκτός από τις απλές πλατφόρμες και τις δάδες που επιτρέπονται παντού, γίνεται μόνο στην περίμετρο ενός hearth που είναι εξίσου craftable. Επίσης, μέχρι και σήμερα, δεν είναι εφικτή η μεταφορά ενός ήδη crafted αντικειμένου από το ένα σημείο στο άλλο. Θα πρέπει να καταστραφεί και να ξανά φτιαχτεί σε άλλη θέση.
Οι μεγάλοι φούρνοι που ανακαλύπτουμε, οι οποίοι βοηθούν στο να κάνουμε άλμα σε μεγαλύτερα tiers, δεν είναι ο μόνος τρόπος ξεκλειδώματος των recipes. Σκόρπια, στις περιοχές, υπάρχουν διάφορα αγάλματα, βιβλία και collectables που κάνουν την ίδια δουλειά. Δεν ξέρω αν πρόκειται για bug ή placeholder για μελλοντικές προσθήκες, αλλά τα αγάλματα, για παράδειγμα, είναι περισσότερα από τα recipes. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα από ένα σημείο και μετά να μην συμβαίνει τίποτα. Δεν μπορώ να πιστέψω πως υπάρχουν απλά, στην περίπτωση που δεν θέλεις να κάνεις explore όλες τις περιοχές, μιας και το παιχνίδι σου δίνει την εντύπωση πως είναι απαραίτητο να ψάξεις τα πάντα.
Καθώς κάνεις mining, σου πετάγεται ένα prompt που λέει να πατήσεις το κουμπί Ε. Κάνοντας το, ο μικρός χαρωπός Dwarf που έχεις, ξεκινάει να τραγουδάει. Εκτός από το στιγμιαίο buff που αποκτάς, το οποίο βοηθάει να μην χάνεις stamina, θεωρώ πως είναι μία εξαιρετική ατμοσφαιρική πινελιά. Κάτι άλλο που λάτρεψα είναι πως τα εργαλεία, τα όπλα και η πανοπλία, δεν σπάνε. Το durability χαλάει πολύ γρήγορα, αλλά το repair είναι εύκολο και απλό, χωρίς πολλά πολλά. Αυτό είναι ένα από τα quality-of-life στοιχεία του παιχνιδιού που θαυμάζω.
Ο ήχος, παίζει αρκετά σημαντικό ρόλο στην όλη εμπειρία. Κάνοντας φασαρία, προκαλείς την τύχη σου. Ουσιαστικά, όσο περισσότερη φασαρία κάνεις, χτυπώντας πράγματα, δίνεις το στίγμα σου και αργά ή γρήγορα θα πέσεις θύμα ενός horde. Τα hordes στην αρχή δείχνουν “τρομακτικά” και ανελέητα μεγάλα σε αριθμό. Στην πραγματικότητα όμως, επειδή το combat από μόνο του είναι φτωχό ως μηχανισμός, δεν χρειάζεται να κάνεις πολλά παρά άμυνα όταν σε βαράνε και επιθέσεις όταν υπάρχει ευκαιρία. Ακόμα και χαμηλότερο tier να είναι τα όπλα σου, σταδιακά θα ρίξεις τους πάντες. Κάτι που με βοήθησε εμένα είναι η δημιουργία του Shield Wall.
Στο Return to Moria, υπάρχουν κάποια “masterwork” αντικείμενα. Κάθε χαρακτήρας μπορεί να κουβαλάει μόνο ένα masterwork. Στην δική μου περίπτωση, αυτό ήταν η ασπίδα (Shield Wall). Η συγκεκριμένη, δεν έχει durability, που σημαίνει πως όσο και να αμύνομαι, δεν θα “σπάσει” επειδή έχει μηδενίσει το durability. Σε αντίθετη περίπτωση, αν σπάσει η ασπίδα, υπάρχει ο κίνδυνος του να πεθάνεις διότι δεν έχεις πολλά εργαλεία για να αντιμετωπίσεις τους αρκετά δυνατότερους εχθρούς. Ειδικά όταν έρχονται σε μεγάλα waves. Γενικά, το κομμάτι του combat είναι λίγο απογοητευτικά απλουστευμένο και έχω εντοπίσει πως αρκετοί “reviewers” έκαναν μεγάλο focus σε αυτό. Οι βετεράνοι του είδους, μπορούν να ποδοπατήσουν τα πάντα στο πέρασμα τους, με μόλις δύο ή τρία βασικά όπλα. Προσωπικά θεωρώ πως “δουλεύει” ως έχει… and that’s ok. Μην ξεχνάμε πως το main hook του παιχνιδιού δεν είναι οι μάχες.
Άλλο ένα στοιχείο που φάνηκε να έγινε στο πόδι, είναι το user interface. Τις περισσότερες φορές, δεν υπάρχει συνοχή και είναι δύσχρηστο. Ανοίγοντας, για παράδειγμα, το journal ώστε να δεις τα objectives, δεν καταλαβαίνεις και πολλά. Mπορεί να αργήσεις να καταλάβεις πως έχεις μπροστά σου τα objectives μιας και μπλέκονται με άλλες εγγραφές που σχετίζονται με την ιστορία και τα collectibles. Από την άλλη, εμένα μου πήρε αρκετές ώρες να καταλάβω πως μπορώ να κάνω rename τα teleports. Γενικά το UX, στο σύνολο του, δεν είναι πολύ ευχάριστο.
Χωρίς να αναλωθώ πολύ, να αναφέρω πως προφανώς υπάρχουν μηχανισμοί όπως buffs και debuffs, σύστημα μέρας/νύχτας, αλλά και hunger system. Ο λόγος που δεν θέλω να σπαταλήσω χρόνο είναι επειδή πρώτον, είναι αρκετά ξεκάθαρο πως λειτουργούν και δεύτερον, δεν διαφέρει από άλλα παιχνίδια του είδους. Αντίστοιχα, δεν υπάρχει ούτε δείγμα από κάποιο skill system, κάτι που θα ωφελούσε το παιχνίδι αρκετά.
Σε γενικές γραμμές, δεν μπορώ να πω πως απογοητεύτηκα από το παιχνίδι. Αντιθέτως, έμεινα έκπληκτος από το αντίκτυπο που μπορεί να έχει η περιβαλλοντική αφήγηση, σε ένα σχετικά “απλό” και “κλειστό” survival παιχνίδι. Το combat του και ορισμένα προβλήματα στο τεχνικό κομμάτι, με προβλημάτισαν. Η τελευταία μάχη, όπως και οι περισσότερες μάχες με bosses, ήταν εξευτελιστικά εύκολη. Το performance του ήταν κάπως ανεκτό, με ορισμένα ανεξήγητα πεσίματα σε frames. To Return to Moria κοστίζει κάπου στα 39.99€, στο Epic Games Store. Τι πιστεύω; Αν σου αρέσουν τα survival παιχνίδια που δεν είναι open-oriented ή αρκετά δύσκολα, τότε αξίζει. Ιδανικά, θα πρότεινα να γίνει αγορά σε κάποια έκπτωση.
Εν κατακλείδι, το Lord of the Rings: Return to Moria, είναι ένα survival παιχνίδι το οποίο μας τοποθετεί χρονικά μετά την ήττα του Sauron, καθώς αναλαμβάνουμε τον ρόλο ενός Dwarf που έχει παγιδευτεί στα Ορυχεία της Moria. Σε σχέση με άλλα του survival είδους, έχουμε λιγότερες ελευθερίες και περισσότερη “αφήγηση”. Βαδίζει σε μία λεπτή γραμμή μεταξύ των “survival” και “story oriented” genre. Η Free Range Games, δημιούργησε ένα παιχνίδι – το πρώτο της “μεγάλο” project – που μπορεί να ξεχωρίσει, σε μία εποχή που το συγκεκριμένο είδος είναι αρκετά κορεσμένο. Αν θέλεις να πάρεις μία γεύση από ένα πολύ συγκεκριμένο κομμάτι της ιστορίας του Lord of the Rings, το Return to Moria το προσφέρει. Η έλλειψη δυσκολίας, ορισμένοι βασικοί μηχανισμοί και η απουσία ενός skill system, ίσως το κάνουν απαγορευτικό για κάποιους βετεράνους του είδους.
